рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рджोрд╕्рд░ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдкрдЫिрдХो рдордзेрд╢ рд░ाрдЬрдиीрддिрд▓ाрдИ рдХрд╕рд░ी рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдЧрд░्рдиुрд╣ुрди्рдЫ ?
рдЬрдпрдХृрд╖्рдг рдЧोрдЗрдд, рд╕ंрдпोрдЬрдХ (рдЕрдЦिрд▓ рддрд░ाрдИ рдоुрдХ्рддि рдоोрд░्рдЪा)
рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рджोрд╕्рд░ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдкрдЫिрдХो рдордзेрд╢ рд░ाрдЬрдиीрддिрд▓ाрдИ рдХрд╕рд░ी рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдЧрд░्рдиुрд╣ुрди्рдЫ ?рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд░ाрдЬрдиीрддिрдХो рдЬрд░ा рдлрд╕्рдЯाрдЙрди рд╕рдХेрдХो рдЫैрди । рдордзेрд╢ीрдоा рдиेрдкाрд▓ी (рдкрд╣ाрдбे) рд░ाрдЬрдиीрддि рдЪिрди्рддрдирд▓े рдЕрдЭै рдкрдиि рдордзेрд╢рдХा рдзेрд░ै рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рдЧрдбрдмрдбी рдордЪ्рдпाрдЗрд░рд╣ेрдХा рдЫрди् । рджोрд╕्рд░ो рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдоा рдЪुрди्рдирдХा рд▓ाрдЧि рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдкрдоा рдордзेрд╢ी рдорддрджाрддाрд╕рдордХ्рд╖ рджुрдИрд╡рдЯा рд╡िрд╖рдп–рд╡рд╕्рддु рдеिрдП । рдд्рдпो рдЧैрд░рдордзेрд╢ी (рдкрд╣ाрдбी) рдмрдиाрдо рдордзेрд╢ी рдпा рдЧैрд░рд╡ाрдордкрди्рдеी рдмрдиाрдо рд╡ाрдордкрди्рдеी рд╣ोрдЗрди । рдд्рдпो рджुрдИ рджृрд╖्рдЯि–рдмोрдз рд╣ो, (рез) рдордзेрд╢ рдиेрдкाрд▓рдХो рдЙрдкрдиिрд╡ेрд╢ рд╣ो (реи) рдордзेрд╢ рдиेрдкाрд▓рдХो рдЖрди्рддрд░िрдХ рдЙрдкрдиिрд╡ेрд╢ рд╣ो । рдордзेрд╢рд▓ाрдИ рдиेрдкाрд▓ी рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ाрд╕рдирдмाрдЯ рдоुрдХ्рддिрдХा рд▓ाрдЧि рдиेрдкाрд▓ी рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рдкрд╣िрд▓ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдмрд╣िрд╖्рдХाрд░ рдЧрд░्рди рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдоा рдЕрдкिрд▓ рд╣ुँрджा, рдордзेрд╢рдХा рдЬिрд▓्рд▓ाрд╣рд░ूрдоा рд╕ंрдЧрдарди рднрдПрдХो рдаाрдЙँрд╣рд░ूрдоा рдмрд╣िрд╖्рдХाрд░ рдоाрдд्рд░ै рднрдПрди, рд╕рдк्рддрд░ीрдХो рдд्рд░िрдХौрд▓ рдЧाрдЙँрдХो рдорддрджाрди рдХेрди्рдж्рд░рдоा рд░ाрдЦेрдХो рдорддрдкेрдЯिрдХाрдоा рдХुрдиै рдкрдиि рдорддрджाрддाрд▓े рдЖрдл्рдиो рдордд рд╣ाрд▓्рди рдЧрдПрдирди् । рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рджोрд╕्рд░ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдоा рдиेрдкाрд▓ी рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рдХाрд░рдгрдХो рд╡рд╣िрд╖्рдХाрд░ рдХрдордЬोрд░ рд╣ुрди рдЧрдП । рдкрд╣िрд▓ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдоा рдордзेрд╢рдХा рдЕрдзिрдХांрд╢ рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдХो рдордд рдкाрдПрд░ рдордзेрд╢ी рджрд▓рд╣рд░ू рдЙрд▓्рд▓ेрдЦрдиीрдп рд╕ंрдЦ्рдпाрдоा рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдоा рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рднрдП । рддрд░, рджोрд╕्рд░ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдоा рдордзेрд╢рдоा рдЬрдирд╡िрд╢्рд╡ाрд╕рдХो рдзрд░ाрддрд▓ рдХрдордЬोрд░ рд╣ुँрди рдкुрдЧेрдХोрд▓े рдордзेрд╢рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ू рди्рдпूрди рд╕ंрдЦ्рдпाрдоा рд╡िрдЬрдп рднрдП । рдд्рдпрд╕ैрд▓े, рджोрд╕्рд░ो рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдкрдЫिрдХो рдордзेрд╢ рд░ाрдЬрдиीрддिрдоा рдирдпाँ рд╕рдорд╕्рдпा рд░ рдЪुрдиौрддी рдердкिрдПрдХा рдЫрди् । реирежремрей рдХो рдордзेрд╢ рдорд╣ाрд╡िрдж्рд░ोрд╣рдмाрдЯ рдк्рд░ाрдк्рдд рдЙрдкрд▓рдм्рдзिрд╣рд░ू рдЧुрдоिрдПрдХो рддрде्рдпрд▓ाрдИ рджुрд╡ैрд▓े рд╕्рд╡ीрдХाрд░्рдиु рдкрд░्рджрдЫ । рд╡िрд╢्рд╡рдХा рдХрддिрдкрдп рдоुрд▓ुрдХрдХा рдкрдЫिрд▓्рд▓ा рдШрдЯрдиाрд╣рд░ूрд▓े рдХे рджेрдЦाрдПрдХा рдЫрди् рднрдиे рдЖрди्рджोрд▓рдирдХाрд░ी рд╢рдХ्рддिрд╣рд░ूрд▓े рд╡ुрдж्рдзि рдкुрд░рдпाрдПрдирди् рднрдиे рдк्рд░ाрдк्рдд рдЙрдкрд▓рдм्рдзिрд╣рд░ू рдЧुрдоिрдиे рд░ рдкрд╣िрд▓ेрдХो рдЕрд╡рд╕्рдеा рдкुрдирд╕्рд░्рдеाрдкिрдд рд╣ुँрджा рд░рд╣ेрдЫрди् । рдд्рдпрд╕ैрд▓े рдХрддिрдкрдп рджेрд╢рдоा рдЖрди्рджोрд▓рди, рдЬрдирд╡िрдж्рд░ोрд╣, рдХ्рд░ाрди्рддि рд╡ा рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рддा рд╕ंрдЧ्рд░ाрдо рдХैрдпौं рдкрдЯрдХ рдЧрд░्рдиु рдкрд░्рджो рд░рд╣ेрдЫ । рдл्рд░ाрди्рд╕, рд░ूрд╕ рдЖрджि рдоुрд▓ुрдХрдоा рдоाрдд्рд░ рд╣ोрдЗрди рдХि рднाрд░рддрдоा рдиै резреорелрен рдИ.рдоा рдк्рд░рдердо рдорд╣ाрд╡िрдж्рд░ोрд╣ рднрдпो, резрепрекреи рдИ.рдоा рднाрд░рдд рдЫोрдбो рдЖрди्рджोрд▓рди рд░ резрепрекрен рдИ.рдоा рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рддा рд╕ंрдЧ्рд░ाрдо рднрдпो । рдЪीрдирдоा резрепрезрез рдИ.рдоा рдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो । рддрд░, резрепрезрем рдИ. рдоै рдЙрд▓्рдЯिрдпो, рдлेрд░ि резрепрекреп рдИ. рдоा рдЬрдирд╡ाрджी рдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो । рдиेрдкाрд▓рдХै рд╕рди्рджрд░्рднрдоा реирежрежрен рд╕ाрд▓рдоा рдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो, реирежрезрен рд╕ाрд▓рдоा рдк्рд░рддिрдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो рд░ реирежрекрем рд╕ाрд▓рдоा рдлेрд░ि рдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो । реирежрелреп-ремрез рдоा рдк्рд░рддिрдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो рд░ рдлेрд░ि реирежремреи-реирежремрей рд╕ाрд▓рдоा рдХ्рд░ाрди्рддि рднрдпो । рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдиेрдкाрд▓рдоा рдЧрдгрддрди्рдд्рд░ рдЖрдпो । рд╣ाрдоीрд▓े рдордзेрд╢ рд░ाрдЬрдиीрддिрд▓ाрдИ рдЕрд╣िрд▓ेрдХो рдаोрд╕ рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдХो рдаोрд╕ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдгрд╕рд╣िрдд рдиेрдкाрд▓ी рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рдЙрдд्рдкीрдбрдирд▓ाрдИ рдиै рдоुрдЦ्рдп рдЕрди्рддрд░рд╡िрд░ोрдзрдХो рд░ूрдкрдоा рдХिрдЯाрди рдЧрд░िрдПрдХा рдЫौं । рдЬрдмрд╕рдо्рдо рдордзेрд╢рдХो рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рддा рд╕ंрд╕्рдеाрдЧрдд рд╣ुँрджैрди, рддрдмрд╕рдо्рдо рдЕрд╕рдлрд▓рддाрд╣рд░ूрдмाрдЯ рдкाрда рд╕िрдХ्рджै рдиिрд░рди्рддрд░ рдпोрдЬрдиाрдмрдж्рдз рдХ्рд░ाрди्рддि рдЧрд░ी рд░рд╣рдиु рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░ी рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдХो рдиैрддिрдХ рджाрдпिрдд्рд╡ рдЫ । рдордзेрд╢ рдорд╣ाрд╡िрдж्рд░ोрд╣рдХा рдЕрднिрдпрди्рддा рдордзेрд╢ी рдЖрдлैं рд╣ुँрджा ‘рдордзेрд╢рдХो рдоुрдХ्рддि’ рдЕрд╡рд╢्рдпрдо्рднाрд╡ी рдЫ ।
 |
рдЬрдпрдХृрд╖्рдг рдЧोрдЗрдд, рд╕ंрдпोрдЬрдХ (рдЕрдЦिрд▓ рддрд░ाрдИ рдоुрдХ्рддि рдоोрд░्рдЪा) |
реж рдпрд╕рдкрдЯрдХрдХो рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдоा рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рдЬुрди рдкрд░िрдгाрдо рдЖрдПрдХो рдЫ, рдпрд╕рд▓ाрдИ рдХे рднрди्рдиुрд╣ुрди्рдЫ ? рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдиीрддि, рдпोрдЬрдиा рд░ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдиिрд░्рдоाрдгрдХो рднूрд▓ ।
реж рдЪुрдиाрд╡рдоा рдордзेрд╢ी рдиेрддा рд╣ाрд░ेрдХा рд╣ुрди् рдХि рдордзेрд╢ी рдЬрдирддा ? рдЧोрдЗрдд рдЬी : рд╡ाрд╕्рддрд╡рдоा рдордзेрд╢ी рдиेрддा рд╣ाрд░ेрдХै рд╣ुрди् । рддрд░, рдордзेрд╢ी рдЬрдирддाрд▓े рдиेрдкाрд▓ी рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рджोрд╕्рд░ो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдоा рдиिрд░्рд╡ाрд╣ рдЧрд░ेрдХो рднूрдоिрдХा рдЖрдд्рдордШाрддि рдеिрдпो । рдордзेрд╢рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рд╡िрдХрд▓्рдк рдЧैрд░рдордзेрд╢(рдиेрдкाрд▓) рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ू рдХिрдоाрд░्рде рд╣ुрди рд╕рдХ्рджैрди । “рдШрдЯрдиाрд╣рд░ूрд▓े рд╕िрдХाрдЙँрдЫрди्, рддрд░ рдирд╕िрдХ्рдиेрд▓ाрдИ рддिрдиै рдШрдЯрдиा рдХाрд▓ рдмрди्рди рдкुрдЧ्рдЫрди् ।” рдордзेрд╢ рд░ рдордзेрд╢ीрдХा рд╕рдорд╕्рдпाрд╣рд░ूрдХो рд╕рдоाрдзाрди рдЧैрд░рдордзेрд╢(рдиेрдкाрд▓) рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдХा рдордзेрд╢ी рдиेрддाрд╣рд░ूрд▓े рдд рдЧрд░्рди рд╕рдХ्рджैрдирди् । рддिрдиीрд╣рд░ू рдд рдиेрдкाрд▓ी(рдкрд╣ाрдбी) рдиेрддाрд╣рд░ूрдХो рдЦेрддाрд▓ा рдоाрдд्рд░ рд╣ुрди् । рдк्рд░рдоाрдгрдХा рд▓ाрдЧि рдд्рдпाрдЧ рдмрд▓िрджाрдирдХा рдк्рд░рддिрдоूрд░्рддि рдордзेрд╢рдХा рдзрд░्рддिрдкुрдд्рд░ рдиेрдкाрд▓ी рдХांрдЧ्рд░ेрд╕рдХा рддрдд्рдХाрд▓ीрди рдорд╣ाрдорди्рдд्рд░ी рд╣ाрдо्рд░ा рдкрд░рдо рдЖрджрд░рдгीрдп рдорд╣ेрди्рдж्рд░рдиाрд░ाрдпрдг рдиिрдзिрдХो рдиेрдкाрд▓ी рдкрдд्рд░–рдкрдд्рд░िрдХाрдоा рд╡्рдпрдеिрдд рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдЫрди् । “рдиेрдкाрд▓ी рдХांрдЧ्рд░ेрд╕ рдЬрд╕्рддो рдкाрд░्рдЯीрдХो рдорд╣ाрдорди्рдд्рд░ी рдкрджрдоा рдПрдЙрдЯा рддрд░ाрдИрдмाрд╕ी рдкुрдЧ्рдпो рднрди्рджैрдоा рд╕рдмै рддрд░ाрдИрдмाрд╕ीрдХा рд╕рдорд╕्рдпा рд╣рд▓ рднрдпो рдаाрди्рдиु рд╣ुрди्рди् । рд╕рдмैрд▓े рднрди्рдЫрди् рдиिрдзिрдЬी рдкाрд░्рдЯीрдХो рджोрд╢्рд░ो рдаूрд▓ो рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдиेрддा рд╣ुрди् । рддрд░, рдорд▓ाрдИ рдиै рдеाрд╣ा рдЫ рдордзेрд╢ी рднрдПрдХाрд▓े рдиै рдкाрд░्рдЯीрдоा рдоेрд░ो рд╣ैрд╕िрдпрдд рдХрддि рдЫ ? рдХाрдиुрди рд░ рд╕ंрд╡िрдзाрдирдоा рдХुрдиै рднेрджрднाрд╡ рдЫैрди । рддрд░, рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░рдоा рддрд░ाрдИрдмाрд╕ीрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рднेрджрднाрд╡ рдЧрд░िрдПрдХो рдЫ (рдЧोрд░рдЦाрдкрдд्рд░, рдХाрди्рддिрдкुрд░ рджैрдиिрдХ, реиреп рдХाрд░्рддिрдХ, реирежрелреи) ।” рдпрд╕्рддो рд╕्рдеिрддिрдоा рдЖрдл्рдиो рд░ рдЖрдл्рдиो рд╕рди्рддाрдирдХो рдЙрдЬ्рдЬрд╡рд▓ рднрд╡िрд╖्рдпрдХा рд▓ाрдЧि рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдХो рдиिрдо्рддि рдЧैрд░рдордзेрд╢(рдиेрдкाрд▓)рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рд╡рд╣िрд╖्рдХाрд░ рдЕрд░्рдеाрдд рдЖрдл्рдиो рдЕрдоूрд▓्рдп рдордд рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░ाрдЦ्рдиु рдмाрд╣ेрдХ рдЕрд░्рдХो рд╡िрдХрд▓्рдк рдеिрдПрди । рд▓ोрдХрддाрди्рдд्рд░िрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдоा рдорддрджाрддाрд▓े рдЖрдлूрд▓ाрдИ рдорди рдкрд░ेрдХो рдЙрдо्рдоेрджрд╡ाрд░рд▓ाрдИ рдордд рд╣ाрд▓्рдиे рд░ рдХुрдиै рдкрдиि рдЙрдо्рдоेрджрд╡ाрд░рдоा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдирд▓ाрдЧेрдХो рдЦрдг्рдбрдоा рд╕рдмैрд▓ाрдИ рдЕрд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдЧрд░्рдиेрд╕рдо्рдордХो рд╡िрдХрд▓्рдк рдЫ । рдорддрджाрддрд▓ाрдИ рдмрдвी рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рд░ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рдмрдиाрдЙрдиे рдЙрдж्рджेрд╢्рдпрд▓े рднाрд░рдд, рдмंрдЧрд▓ाрджेрд╢, рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा, рдл्рд░ाрд╕, рдмेрд▓्рдЬिрдпрдо, рдм्рд░ाрдЬिрд▓, рдпुрдиाрди, рдлिрдирд▓्рдпाрдг्рдб, рд╕्рд╡ीрдбेрди, рдХोрд▓рдо्рдмिрдпा рд░ рд╕्рдкेрди рд▓рдЧाрдпрддрдХा рдоुрд▓ुрдХрд╣рд░ूрдоा ‘рд░ाрдЗрдЯ рдЯू рд░िрдЬेрдХ्рдЯ’ рдЕрд░्рдеाрдд ‘рдЕрд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдЧрд░्рдиे рдЕрдзिрдХाрд░’ рдк्рд░рджाрди рдЧрд░िрдПрдХो рдЫ ।
реж рдордзेрд╢рдоा рдЕрдм рдпी рдХрдеिрдд рдордзेрд╢рд╡ाрджीрд╣рд░ूрдХो рд╡िрдХрд▓्рдк рдЦोрдЬिрди рдеाрд▓िрдПрдХो рд╣ो ? рдЧोрдЗрдд рдЬी : рд╡िрдЧрддрдмाрдЯ рдкाрда рдирд╕िрдХी рднрд╡िрд╖्рдпрддिрд░ рдЕрдЧाрдбि рдмрдв्рди рд╕рдХिँрджैрди । рджोрд╕्рд░ो рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдХो рдкрд░िрдгाрдо рдкрдЫि рдкрдиि рд╕рдоाрдиुрдкाрддिрдХрддрд░्рдлрдХा рд╕рднाрд╕рдж् рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпाрд▓े рдордзेрд╢ी рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рдиेрддृрдд्рд╡рдкंрдХ्рддिрдоाрдеि рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдЧрд░्рди рд╕рдХ्рдиे рдаोрд╕ рдЖрдзाрд░ рд░рд╣ेрди । рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдоा рдкुрд░ाрдиै рдк्рд░рдмृрдд्рддि рджेрдЦिрдиु рдЬोрдЦिрдордкूрд░्рдг рдЫ ।
реж рдЕрдм рдордзेрд╢рдоा рдХрд╕्рддो рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╢рдХ्рддि рдЖрдЙрдиुрдкрд░्рдЫ ? рдЧोрдЗрдд рдЬी : рд░ाрдЬрдиीрддि рджрд░्рд╢рди рд░ рдЖрджрд░्рд╢ рд╣ो । рд░ाрдЬрдиीрддि рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдкрдиि рд╣ो । рд░ाрдЬрдиीрддि рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдХो рдПрдЙрдЯा рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдШрдЯрдХ рд╣ो । рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╢рдХ्рддि(рд╕ंрдЧрдарди рд╡ा рджрд▓) рд╕рдоाрдЬ рд░ूрдкाрди्рддрд░рдгрдХा рд╕рд░्рд╡ोрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╕рдд्рдпрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░рдоा рд▓ाрдЧू рдЧрд░्рдиे рдЬीрд╡рди्рдд рдФрдЬाрд░ рд╣ुрди् । рдпो рдкрд░िрднाрд╖ाрдЕрдиुрд╕ाрд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╢рдХ्рддि рд╕ाрдз्рдп рд╣ोрдЗрдирди्, рд╕ाрдзрди рд╣ुрди् । рдПрдЙрдЯा рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╕ाрдз्рдпрдХो рдк्рд░ाрдк्рддिрдХा рд▓ाрдЧि рдмрдиाрдЗрдПрдХो рд╕ाрдзрди рдиै рд╢рдХ्рддि(рд╕ंрдЧрдарди рд╡ा рджрд▓) рд╣ो । рдк्рд░рдердорддः рдХुрдиै рдкрдиि рдЕрднिрдпाрдирд▓ाрдИ рд▓рдХ्рд╖्рдпрдоा рдкुрд░рдпाрдЙрди рд╕ाрдз्рдпрдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯрддा рднрдПрди рднрдиे рдмрдиाрдЗрдПрдХो рд╕ाрдзрди рдЕрд░्рдеाрдд рд╢рдХ्рддि (рд╕ंрдЧрдарди рд╡ा рджрд▓) рд╕рдлрд▓ рд╣ुрди рд╕рдХ्рджैрди । рдпрд╕рддрд░्рдл рд╕рдмै рд╕рдЪेрдд рдордзेрд╢ीрдХो рдз्рдпाрди рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд╣ुрдиु рдЬрд░ूрд░ी рдЫ । рддрд░ाрдИ-рдордзेрд╢рдХो рд╢ोрд╖рдгрдХो рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рд╣ो ? рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╣ो рдХि рдЖрди्рддрд░िрдХ–рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ ? рдХुрдиै рдкрдиि рдж्рд╡рди्рдж्рд╡рдХो рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд░ рд╕ाрдкेрдХ्рд╖ рд░ूрдкрд▓े рдЪिрд░рд╕्рдеाрдпी рд╕рдоाрдзाрдирдХा рдиिрдо्рддि рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдд्рдпрд╕рдХो рдЕрди्рддрд░рдиिрд╣ीрдд рдХाрд░рдХ рддрдд्рд╡ рд░ рдк्рд░рдХृрддिрдХो рд╡рд╕्рддुрдиिрд╖्рда рдкрд╣िрдЪाрди рдЬрд░ूрд░ी рд╣ुрди्рдЫ । рдЖрди्рддрд░िрдХ–рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдг рдПрд╡ं рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдгрдмीрдЪрдХो рдоूрд▓ рдлрд░рдХ рдХे рд╣ो рднрдиे рдФрдкрдиिрдмेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдгрдоा рд╢ोрд╖рдХ рд░ рд╢ोрд╖िрдд рд╕рдоुрджाрдп рджुрдИ рдЕрд▓рдЧ рд╕рдоाрдЬрдХा рдоाрдиिрд╕ рд╣ुрди्рдЫрди् । рдпрд╕рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдмेрдЧ्рд▓ा–рдмेрдЧ्рд▓ै рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпाрд╣рд░ू рд╣ुрди्рдЫрди् । рджुрд╡ैрдмीрдЪ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рджूрд░ी рд░рд╣рди्рдЫ рддрдеा рд░ाрдЦिрди्рдЫ । рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдгрдоा рд╢ोрд╖рдХрд▓े рдЕрд╕ुрд▓ рдЧрд░ेрдХो рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рд░ рд╢ोрд╖рдг рдЧрд░ेрдХो рдзрдирд░ाрд╢ि рдЖрдлू рдЪाрд╣ेрдХा рдаाрдЙँрдоा рд▓рдЧेрд░ рдЖрд░ाрдо, рдоौрдЬ–рдорд╕्рддिрдХो рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╡िрдХाрд╕рдХा рд▓ाрдЧि рдЦрд░्рдЪ рдЧрд░्рджрдЫ । рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓ाрдИ рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ाрдд्рдордХ рд░ рднौрддिрдХрд╡ाрджी рдвंрдЧрд▓े рд╣ेрд░्рдиे рд╕рдмै рдордзेрд╢ीрд▓े рдмुрдЭ्рдиे рдХुрд░ा рдХे рд╣ो рднрдиे рдордзेрд╢ рд░ рдордзेрд╢ीрд╣рд░ू рдиेрдкाрд▓ी рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдгрдХो рд╢िрдХाрд░ рднрдЗрд░рд╣ेрдХा рдЫрди् । рдордзेрд╢рдоा рд╢ोрд╖िрдд рдордзेрд╢ी рд╕рдоुрджाрдп рд░ рд╢ोрд╖рдХ рдиेрдкाрд▓ी рд╕рдоुрджाрдп рджुрдИ рдмेрдЧ्рд▓ै рд╕рдоाрдЬрдХा рдоाрдиिрд╕рд╣рд░ू рд╣ुрди्, рдордзेрд╢ी рд╕рдоुрджाрдп рд░ рдиेрдкाрд▓ी рд╕рдоुрджाрдпрдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдмेрдЧ्рд▓ा–рдмेрдЧ्рд▓ै рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпाрд╣рд░ू рдЫрди् । рджुрд╡ै рдмीрдЪ рдПрдЙрдЯा рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рджूрд░ी рд░рд╣рди्рдЫ рддрдеा рд░ाрдЦिрди्рдЫ । рдордзेрд╢рдмाрдЯ рдиेрдкाрд▓ी рд╢ाрд╕рдХрд▓े рдЕрд╕ुрд▓ी рдЧрд░ेрдХो рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдПрд╡ं рдиेрдкाрд▓ी рдЬрдоीрдирджाрд░ рд▓рдЧाрдпрддрд╣рд░ूрд▓े рд╢ोрд╖рдг рдЧрд░ी рд╕ंрдЪрдп рдЧрд░ेрдХो рдзрдирд░ाрд╢ि рдиेрдкाрд▓(рдХाрдардоाрдбौं) рдЙрдкрдд्рдпрдХा рд░ рдкрд╣ाрдбрдоा рдХुрд▓ рджेрдЙрддा рднрдПрдХो рдаाрдЙँрдоा рдиै рд▓рдЧिрдПрд░ рдРрд╢ो–рдЖрд░ाрдо, рдоौрдЬ–рдорд╕्рддिрдХो рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдд्рдпрд╣ाँрдХो рд╕्рдеाрдиीрдп рд╡िрдХाрд╕рдХा рд▓ाрдЧि рдЦрд░्рдЪ рдЧрд░्рджрдЫрди् । рд╡िрд╢्рд╡ рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓े рдк्рд░рдоाрдгिрдд рдЧрд░ेрдХो рдЫ рдХि рдЬाрддीрдп, рдХ्рд╖ेрдд्рд░ीрдп, рд▓िंрдЧीрдп рд░ рд╡рд░्рдЧीрдп рд╢ोрд╖рдг рд░ рдЙрдд्рдкीрдбрдирднрди्рджा рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдг рд░ рдЙрдд्рдкीрдбрди рдиै рдк्рд░рдзाрди рд╣ुрдиे рдЧрд░ेрдХा рдЫрди् । рдЬрдмрд╕рдо्рдо рдХुрдиै рдкрдиि рдоुрд▓ुрдХ рд╡ा рд╕рдоुрджाрдп рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ोрд╖рдг рд░ рдЙрдд्рдкीрдбрдирдмाрдЯ рдоुрдХ्рдд рд╣ुँрджैрди, рддрдмрд╕рдо्рдо рдд्рдпो рдоुрд▓ुрдХ рд╡ा рд╕рдоुрджाрдп рдЬाрддीрдп, рдХ्рд╖ेрдд्рд░ीрдп, рд▓िंрдЧीрдп рд░ рд╡рд░्рдЧीрдп рд╢ोрд╖рдг рд░ рдЙрдд्рдкीрдбрдирдмाрдЯ рдоुрдХ्рдд рд╣ुрди рд╕рдХ्рджैрди । рдд्рдпрд╕рд░्рде рдЕрдм рдордзेрд╢рдоा рдордзेрд╢ीрд▓ाрдИ рдиेрдкाрд▓ी рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ाрд╕рдирдмाрдЯ рдоुрдХ्рдд рдЧрд░्рдиे рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╢рдХ्рддि рдЖрдЙрдиुрдкрд░्рдЫ ।
реж рдпрд╕рдкрдЯрдХ рд╕ंрд╡िрдзाрди рдмрди्рдЫ рдЬрд╕्рддो рд▓ाрдЧ्рдЫ ?рдЧोрдЗрдд рдЬी : “рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХा рдкाрдд्рд░ рд░ рдШрдЯрдиाрд╣рд░ू рджुрдИрдкрдЯрдХ рджोрд╣рд░िрди्рдЫрди्, рдкрд╣िрд▓ो рдкрдЯрдХ рджुःрдЦाрди्рдд рд░ूрдкрдоा рд░ рджोрд╕्рд░ो рдкрдЯрдХ рд╣ाँрд╕्рдпाрд╕्рдкрдж рд░ूрдкрдоा” । рдкрд╣िрд▓ो рдкрдЯрдХрдХो рдиिрд░्рд╡ाрдЪिрдд рдиेрдкाрд▓ी рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдХो рджुःрдЦाрди्рдд рднрдпो рд░ рджोрд╕्рд░ो рдкрдЯрдХрдХो рдиिрд░्рд╡ाрдЪिрдд рдиेрдкाрд▓ी рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднा рд╣ाँрд╕्рдпाрд╕्рдкрдж рд╣ुрди рдЬाрдиेрдЫ ।
реж рдпрд╕рдХा рдХाрд░рдХ рддрдд्рд╡рд╣рд░ू рдХे–рдХे рд╣ुрди् ?рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдиेрдкाрд▓ी рд░ाрдЬрдиीрддि рджрд▓рдХा рдиेрддाрд╣рд░ूрдХो рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा рдиेрдкाрд▓ी рд╕ंрд╡िрдзाрдирднрди्рджा рдиेрдкाрд▓ी рд╕рдд्рддा рд╣ो । рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рдмीрдЪ рдоाрдд्рд░ै рд╣ोрдЗрди рдХि рдПрдЙрдЯै рджрд▓рднिрдд्рд░рдХा рдиेрддाрд╣рд░ू рдмीрдЪ рдкрдиि рд╕рдд्рддा рдк्рд░ाрдк्рддि рдиै рдк्рд░рдоुрдЦрддा рд╣ो । рд░ाрдЬ्рдп рдкुрдиःрд╕ंрд░рдЪрдиा, рд╢ाрд╕рдХीрдп рд╕्рд╡рд░ूрдк, рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдк्рд░рдгाрд▓ी, рди्рдпाрдп рдк्рд░рдгाрд▓ी рдЖрджि рд╕ंрд╡िрдзाрдирдХो рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЖрдзाрд░рднूрдд рдЕрди्рддрд░्рд╡рд╕्рддुрдоा рдиेрдкाрд▓ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓рд╣рд░ूрдХा рдиेрддाрд╣рд░ूрдХो рдЖрдд्рдордШाрддी рдЕрдбाрди рд░ рдЖрдкрд╕ी рд╡िрдЧ्рд░рд╣рди рдиै рд╕ंрд╡िрдзाрди рдирдмрди्рдиुрдХो рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдХ рддрдд्рд╡ рд╣ुрди् ।
реж рддрдкाрдЗँрд╣рд░ू рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рдХрд╣िрд▓ेрд╕рдо्рдо рдЧрд░्рдиे ?рдЧोрдЗрдд рдЬी : рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо, рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ुрдиुрдкрд░्рдиे рдХुрд░ा рдХे рд╣ो рднрдиे рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рдХрд╕ैрдХो рдЗрдЪ्рдЫाрдоा рдиिрд░्рднрд░ рдирднрдПрд░ рд╕рдд्рддाрдкрдХ्рд╖рд╣рд░ूрдХो рдЪрд░िрдд्рд░рдоा рднрд░ рдкрд░्рджрдЫ । рд░ाрдо рд░ рдХृрд╖्рдгрд▓े рдкрдиि, рдЬो рд░ाрдоाрдпрдг рд░ рдорд╣ाрднाрд░рдд рдпुрдЧрдХा рдиाрдпрдХ рдеिрдП рд░ рдЬрд╕рд▓ाрдИ рдИрд╢्рд╡рд░рдХा рдЕрд╡рддाрд░ рдоाрдиिрди्рдЫ, рд╣рддिрдпाрд░рдмाрдЯ рдиै рдЖрдл्рдиो рд╡िрд╡ाрдж рдиिрдкрдЯाрдП । рд╣ुрди рдд рджुрд╡ैрд▓े рдиै рдЕрди्рддिрдо рд╕рдордпрд╕рдо्рдо рдХोрд╢िрд╢ рдЧрд░े рдХि рд╣рддिрдпाрд░ рдЙрдаाрдЙрдиे рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирдкрд░ोрд╕् । рддрд░, рдЕрди्рдпाрдпрдХो рд╕рдо्рдоुрдЦ рдЖрдд्рдорд╕рдорд░्рдкрдг рдЧрд░्рдиुрдХो рдХाрдпрд░рддाрднрди्рджा рдЙрдиीрд╣рд░ूрд▓े рдпुрдж्рдзрд▓ाрдИ рдиै рд░ाрдо्рд░ो рдаाрдиे । рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧाँрдзीрд▓े рднрдиेрдХा рд╣ुрди्–“рдо рдпрд╕рд▓ाрдИ рд░ाрдо्рд░ो рдоाрди्рдиे рдЫु рдХि рднाрд░рдд рдХाрдпрд░рд╣рд░ू рдЭैं рдЕрд╕рд╣ाрдп рдмрдиी рдЖрдл्рдиो рдЕрдкрдоाрди рд╕рд╣рдиु рднрди्рджा рдЖрдл्рдиो рд╕рдо्рдоाрдирдХो рд░рдХ्рд╖ाрдХा рд▓ाрдЧि рд╢рд╕्рдд्рд░рд╣рд░ूрдХो рд╕рд╣ाрд░ा рд▓िрдЙँрди् ।” рд╡ी.рдкी.рдХोрдЗрд░ाрд▓ाрд▓े рдЖрдлूрдмाрдЯ рдЕрдиैрддिрдХ рд╕рдд्рддाрдХो рдЦिрд▓ाрдлрдоा рдЧрд░िрдПрдХो рд╕рдмै рд╢рд╕рд╕्рдд्рд░ рдЖрди्рджोрд▓рдирд╣рд░ू рдиैрддिрдХ, рдХाрдиूрдиी рд░ рдХ्рд░ाрди्рддिрдХो рдХрд╕ीрдоा рдФрдЪिрдд्рдпрдкूрд░्рдг рднрди्рдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो । рд╣ाрдоीрд╣рд░ू рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рдПрдХ рдЫिрдирдХा рд▓ाрдЧि рдкрдиि рдЧрд░्рди рдЪाрд╣рди्рдиौं, рд╣ाрдоीрд╣рд░ू рд╢ाрди्рддि рдЪाрд╣рди्рдЫौं । рдпрджि рдиेрдкाрд▓ी рд░ाрдЬ्рдп рд╕рдд्рддाрд▓े рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХा рд▓ाрдЧि рдмाрдз्рдп рдиै рдЧрд░्рджрдЫ рднрдиे рдордзेрд╢ рдоुрдХ्рдд рдирд╣ुрди рдЬेрд▓рд╕рдо्рдо рдЬाрд░ी рд░рд╣рдиे рдЫ ।
реж рддрдкाрдЗँрд▓े рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИрдХो рд╡рдХाрд▓рдд рдЧрд░्рджैं рд╣ुрдиुрд╣ुрди्рдЫ, рддрд░ рдпो рд╕рдо्рднрд╡ рдЫ ?
рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдиेрдкाрд▓рдХो рд╡िрд╕्рддाрд░ рдПрдЙрдЯा рдХाрд▓ рдЦрдг्рдбрдоा рдЯिрд╕्рдЯाрджेрдЦि рд╕рддрд▓рдЬрд╕рдо्рдо рднрдПрдХो рдеिрдпो । рдиेрдкाрд▓рдоा рдкрдвिрдиे–рдкрдвाрдЗрдиे рд░ рдЪрд░्рдЪाрдоा рд░рд╣ेрдХोрдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХा рд╕ाрдордЧ्рд░ीрдЕрдиुрд╕ाрд░ рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдИрд╖्рдЯ рдЗрдг्рдбिрдпा рдХрдо्рдкрдиीрд▓े рдк्рд░рддिрд╡рд░्рд╖ рдирдЧрдж рд░ рд╣ाрдд्рддी рдХрд░ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмुрдЭाрдЙрдиे рд╢рд░्рддрдоा рдЖрдл्рдиो рджीрд╡ाрдиी рдЕрдзिрдХाрд░рдЕрди्рддрд░्рдЧрддрдХो рддрд░ाрдИ рдиेрдкाрд▓рдХो рд░ाрдЬाрд▓ाрдИ рд╣рд╕्рддाрди्рддрд░рдг рдЧрд░ी рджिрдПрдХो рдеिрдпो । рд╕рди् резреорезрек–резрем рдмीрдЪ рддрд░ाрдИрдХै рд▓ाрдЧि рдХрдо्рдкрдиी рд░ рдиेрдкाрд▓ рдмीрдЪ рджुрдИ рдкрд▓्рдЯ рдпुрдж्рдз рднрдпो । рдкुрдирд░ाрд╡рд░्рддिрдд рдпुрдж्рдзрдоा рдкрдиि рдкрд░ाрдЬिрдд рдиेрдкाрд▓рд▓े рд╕ुрдЧौрд▓ी рд╕рди्рдзि–рдкрдд्рд░ рдоाрд░्рдлрдд рдЯिрд╕्рдЯाрджेрдЦि рдоेрдЪीрд╕рдо्рдо рддрдеा рдорд╣ाрдХाрд▓ीрджेрдЦि рд╕рддрд▓рдЬрд╕рдо्рдордХो рднूрднाрдЧ рдпुрдж्рдз рдЕрдкрд░ाрдзрдоा рдХрдо्рдкрдиीрд▓ाрдИ рд╕ुрдо्рдкिрдпो । рдХрдо्рдкрдиीрд▓े рд╕ुрдЧौрд▓ी рд╕рди्рдзि–рдкрдд्рд░рдж्рд╡ाрд░ा рдиै рдЖрдл्рдиो рджीрд╡ाрдиी рдЕрдзिрдХाрд░рдЕрди्рддрд░्рдЧрддрдХो рддрд░ाрдИ рдкрдиि рдлिрд░्рддा рд▓िрдП । рд╕рди् резреорезрем, рдоाрд░्рдЪ рей рдХा рджिрди рдиेрдкाрд▓ рджрд░рдмाрд░рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рд╕्рддाрд╡िрдд рд╕ुрдЧौрд▓ी рд╕рди्рдзि–рдкрдд्рд░рдоाрдеि рд╕्рд╡ीрдХृрддिрдХो рд▓ाрд▓рдоोрд╣рд░ рд╕рджрд░ рдЧрд░ी рджिрдПрдкрдЫि рд╡ैрдзाрдиिрдХ рд░ूрдкрдоा рддрд░ाрдИ рдиेрдкाрд▓ी рд╢ाрд╕рдирдмाрдЯ рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рднрдП । рд╕рди् резреорезрем, рджिрд╕рдо्рд╡рд░ рео рдХा рджिрди рдХрдо्рдкрдиीрд▓े рдиेрдкाрд▓рд▓ाрдИ рдЪीрдирдХो рдкрдХ्рд╖рдоा рдЬाрди рдирджिрдирдХा рд▓ाрдЧि рд╕्рдорд░рдг–рдкрдд्рд░рдХो рдХुрдЯिрд▓ рдЪाрд▓рдж्рд╡ाрд░ा рдоेрдЪीрджेрдЦि рд░ाрдк्рддीрд╕рдо्рдо рддрдеा рд╡рд░्рддрдоाрди рдиेрдкाрд▓–рднाрд░рдд рд╕ीрдоाрджेрдЦि рдЙрдд्рддрд░рдХा рднू–рднाрдЧ рдкुрдиः рдиेрдкाрд▓рдХो рд░ाрдЬाрд▓ाрдИ рд╣рд╕्рддांрддрд░рдг рдЧрд░ी рджिрдП ।
рд╕рди् резреорелрен рдИ. рджेрдЦि рднрдПрдХो рд╕ैрдиिрдХ рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рд░ рдк्рд░рдердо рднाрд░рддीрдп рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рддा рд╕ंрдЧ्рд░ाрдордХो рджрдордирдоा рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдПрдХो рд╕рд╣рдпोрдЧрд▓ाрдИ ‘рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╕ेрд╡ा’ рдХो рджрд░्рдЬा рджिँрджै рез рдирд╡рдо्рд╡рд░ резреоремреж рдХा рджिрди рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░рд▓े рдиेрдкाрд▓рд╕ँрдЧ рдПрдХ рд╕рди्рдзि рдЧрд░्рдпो । рдпрд╕ै рд╕рди्рдзि–рдкрдд्рд░ рдоाрд░्рдлрдд рд░ाрдк्рддीрджेрдЦि рдорд╣ाрдХाрд▓ीрд╕рдо्рдо рддрдеा рд╡рд░्рддрдоाрди рдиेрдкाрд▓–рднाрд░рдд рд╕ीрдоा рдЪिрд╣्рдирджेрдЦि рдЙрдд्рддрд░рдХा рддрд░ाрдИ рднू–рднाрдЧ рдиेрдкाрд▓рдХो рд░ाрдЬाрд▓ाрдИ рд╣рд╕्рддांрддрд░рдг рдЧрд░ी рджिрдП ।
рдпрд╕рд░ी рдоेрдЪीрджेрдЦि рдорд╣ाрдХाрд▓ीрд╕рдо्рдордХो ‘рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╣рд╢’ рдХुрдиै рд╢ाрд╣рд╡ंрд╢ी рд░ाрдЬा, рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд╡ा рдиेрдкाрд▓ीрдХो рд╡िрдЬिрдд рднू–рднाрдЧ рдирднрдИ рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕्рд╡ाрд░्рдердХा рдХाрд░рдг рдиेрдкाрд▓рд▓ाрдИ рд╣рд╕्рддाрди्рддрд░िрдд рднू–рднाрдЧ рд╣ो । рд╕рди् резрепрелреж рдЬुрд▓ाрдИ рейрез рдХा рджिрди рднाрд░рдд–рдиेрдкाрд▓рдмीрдЪ рдХाрдардоाрдбौंрдоा рд╕рдо्рдкрди्рди рднрдПрдХो “рд╢ाрди्рддि рдПрд╡ं рдоैрдд्рд░ी” рд╕рди्рдзिрдХो рдзाрд░ा–рео рдоा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдЫ, “рдЬрд╣ाँрд╕рдо्рдо рдпрд╕рдоा рд╡рд░्рдгिрдд рд╡िрд╖рдпрд╣рд░ूрдХो рд╕рдо्рдмрди्рдз рдЫ рдпो рд╕рди्рдзि рднाрд░рддрдХा рд▓ाрдЧि рдмृрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рд░ рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдмीрдЪ рднрдПрдХो рд╕рдорд╕्рдд рдкूрд░्рд╡рд╡рдд्рд░्рддी рд╕рди्рдзिрд╣рд░ू, рд╕рдо्рдЭौрддाрд╣рд░ू рддрдеा рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдЦाрд░ेрдЬ рдЧрд░्рджрдЫ ।” рд╕рди् резрепрелреж рдЕрдХ्рдЯुрд╡рд░ рейреж рдХा рджिрди рдм्рд░िрдЯेрди–рдиेрдкाрд▓рдмीрдЪ рдХाрдардоाрдбौंрдоा рд╕рди्рдзि рд╕рдо्рдкрди्рди рднрдпो । рдпрд╕ рд╕рди्рдзिрдХो рдЖрдаौं рдзाрд░ाрдоा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рднрдП рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдЕрдзिрд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рд░ рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдмीрдЪ рдХाрдардоाрдбौंрдоा реирез рджिрд╕рдо्рд╡рд░ резрепреирей рдХो рджिрди рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рднрдПрдХो рд╕рди्рдзिрдкрдд्рд░ рд░ рд╕ो рднрди्рджा рдЕрдШिрдХा рд╕рди्рдзि–рдкрдд्рд░рд╣рд░ू, рд╕्рд╡ीрдХाрд░–рдкрдд्рд░рд╣рд░ू, рд╕рдо्рдЭौрддा–рдкрдд्рд░рд╣рд░ू рд╕рдоेрдд рдЦाрд░िрдЬ рднрдПрдХो рдЫ । рд╕рди् резрепрелреж рдХा рднाрд░рдд–рдиेрдкाрд▓ рддрдеा рдм्рд░िрдЯेрди–рдиेрдкाрд▓рдмीрдЪ рднрдПрдХा рджुрд╡ै рд╕рди्рдзिрдХो рдзाрд░ा– рео рдХो рдЖрдзाрд░рдоा рео рджिрд╕рдо्рд╡рд░ резреорезрем рдХो рд╕्рдорд░рдг–рдкрдд्рд░ рд░ рез рдирд╡рдо्рд╡рд░ резреоремреж рдХो рд╕рди्рдзि–рдкрдд्рд░ рдоाрдд्рд░ рд╣ोрдЗрди, рдк्рд░рддिрд╡рд░्рд╖ рддिрд░ोрдХो рд░ूрдкрдоा рдирдЧрдж рд░ рд╣ाрдд्рддी рдмुрдоmाрдЙрдиे рд╢рд░्рддрдоा рдиेрдкाрд▓рд▓ाрдИ рд╣рд╕्рддाрди्рддрд░िрдд рддрд░ाрдИрд╕рдо्рдмрди्рдзी рд╕рдмै рднूрдоि–рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдкрдиि рд╕्рд╡рддः рдЦाрд░ेрдЬ рднрдПрдХो рд╣ुँрджा рдоेрдЪीрджेрдЦि рдорд╣ाрдХाрд▓ीрд╕рдо्рдордХो рддрд░ाрдИрдоाрдеि рдиेрдкाрд▓рдХो рдЕрдзिрдирддा рдкूрд░्рдгрддः рдЕрдирдзिрдХृрдд рд░ рдЕрдмैрдз рд╣ो । рдоेрдЪीрджेрдЦि рдорд╣ाрдХाрд▓ीрд╕рдо्рдордХो рддрд░ाрдИрдХो рд╡рд╕्рддुрд╕्рдеिрддि рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИ рд╣ो । рд╕рди् резрепрелреж рдХा рднाрд░рдд–рдиेрдкाрд▓ рддрдеा рдм्рд░िрдЯेрди–рдиेрдкाрд▓рдмीрдЪ рднрдПрдХा рджुрд╡ै рд╕рди्рдзिрд╣рд░ूрдХो рдзाрд░ा– рео рдХो рдЖрдзाрд░рдоा рдкрд╣िрд▓े рднрдПрдХा рд╕рдмै рд╕рди्рдзि рд╕рдо्рдЭौрддा рд░рдж्рдж рдЧрд░ेрдХो рд╣ुँрджा рд╕ुрдЧौрд▓ी рд╕рди्рдзिрдоा рдЧुрдоेрдХो рднू–рднाрдЧ рдиेрдкाрд▓рдХो рд╣ो рднрди्рдиे рдиेрдкाрд▓ीрд╣рд░ूрд▓े рдЯिрд╕्рдЯाрджेрдЦि рдоेрдЪीрд╕рдо्рдо рддрдеा рдорд╣ाрдХाрд▓ीрджेрдЦि рд╕рддрд▓рдЬрд╕рдо्рдордХो рднूрднाрдЧрдоाрдеि рднाрд░рддрдХो рд╢ाрд╕рди рдЧрд░्рдиे рдЕрдзिрдХाрд░ рдирд░рд╣ेрдХो рд╣ुँрджा рд╕ो рднूрднाрдЧрд╣рд░ूрд╕рд╣िрддрдХो ‘рд╡ृрд╣рдд्рддрд░(рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’рдХो рд▓ाрдЧि рд╕ंрдЧрдаिрдд рдЕрднिрдпाрди рдЪрд▓ाрдПрдХो рдЫ । рд╕рди् резрепрепрен, рдЬुрди реиреп рддрджाрдиुрд╕ाрд░ реирежрелрек, рдЕрд╕ाрдв рейрез рдХा рджिрди ‘рд╡ृрд╣рдд्рддрд░(рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’рдХो рд╕рди्рджрд░्рднрдоा рдиेрдкाрд▓рдХो рд╕ुрдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдЗрддिрд╣ाрд╕рд╡िрдж् рдпोрдЧी рдирд░рд╣рд░िрдиाрде, рдЕрдзिрд╡рдХ्рддा рд░ाрдордЬी рд╡िрд╖्рдЯ, рдЕрдзिрд╡рдХ्рддा рд╢्рдпाрдордк्рд░рд╕ाрдж рдвुंрдЧेрд▓, рдиेрдкाрд▓ी рдХांрдЧ्рд░ेрд╕ рд╕ुрд╡рд░्рдгрдХा рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдк्рд░рд╕ाрдж рд╣ुрдоाрдЧाрдИ, рд╡िрд╢ाрд▓ рдиेрдкाрд▓ рд╕ाрдк्рддाрд╣िрдХрдХा рд╕рдо्рдкाрджрдХ рддрдеा рдк्рд░рдХाрд╢рдХ рдк्рд░рдХाрд╢ рджेрд╡рдХोрдЯा, рд░ाрд╖्рдЯ्рд░िрдп рдЬрдирдЬाрдЧрд░рдг рдкाрд░्рдЯीрдХा рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдЕрд╢ोрдХ рд▓ाрд▓ рд╢्рд░ेрд╖्рда, рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рдкрдд्рд░рдХाрд░ рд░ाрдзेрд╢्рдпाрдо рд▓ेрдХाрд▓ी рд╕рдоेрддрд▓े рдорди्рдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж, рдорди्рдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж् рд╕рдЪिрд╡ाрд▓рдп, рд╕िंрд╣рджрд░рдмाрд░ рд╕рдоेрддрд▓ाрдИ рд╡िрдкрдХ्рд╖ी рд╡рдиाрдИ рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЕрджाрд▓рдд рдХाрдардоाрдбौंрдоा рдПрдЙрдЯा рд░िрдЯ рдиिрд╡ेрджрди(рдпाрдЪिрдХा) рджाрд░्рддा рдиं. рейрезрепрей рджाрдпрд░ рдЧрд░िрдпो । рдпрд╕ै рдк्рд░рдХाрд░ реирежрелрем рд╕ाрд▓рдоा ‘рд╡ृрд╣рдд्рддрд░(рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’рдХो рд╕рди्рджрд░्рднрдоा рдк्рд░ाрдз्рдпाрдкрдХ рддрдеा “рдиेрдкाрд▓ рдЯिрд╕्рдЯाрджेрдЦि рд╕рддрд▓рдЬрд╕рдо्рдо”рдХा рд▓ेрдЦрдХ рдлрдгीрди्рдж्рд░ рдиेрдкाрд▓, рдкूрд░्рд╡ी рдиेрдкाрд▓рдХो рдЖрджिрд╡ाрд╕ी рдХिрд░ाँрдд рд╕рдоुрджाрдпрдХो рдпрдордмрд╣ाрджुрд░ рдХुрд▓ुрдЩ, рдкрдд्рд░рдХाрд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рджेрд╡рдХोрдЯा, рд╕рдоाрдЬрд╕ेрд╡ी рдмाрд▓ рдХुрдоाрд░ рдЖрд░्рдпाрд▓ рд╕рдоेрдд рд╡िрднिрди्рди рдЕрд▓рдЧ–рдЕрд▓рдЧ рдкेрд╢ाрдоा рд╕ंрд▓рдЧ्рди рд╡िрднिрди्рди рд╡्рдпрдХ्рддिрд▓े рд╕ाрдоूрд╣िрдХ рд░ूрдкрдоा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдиेрдкाрд▓ी рдЬрдирддाрдХो рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдЧрд░्рджै рдорди्рдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж् рд╕рдЪिрд╡ाрд▓рдп рд╕िंрд╣рджрд░рдмाрд░рд╕рдоेрддрд▓ाрдИ рд╡िрдкрдХ्рд╖ी рдмрдиाрдИ рдиेрдкाрд▓рдХो рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЕрджाрд▓рдд рдХाрдардоाрдбौंрдоा рдЕрд░्рдХो рд░िрдЯ рдиिрд╡ेрджрди (рдпाрдЪिрдХा) рджाрд░्рддा рдиं. рейрепрекреж рджाрдпрд░ рдЧрд░िрдпो । реирежремреж, рдЕрд╕ाрд░ резреи рдХा рджिрди рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЕрджाрд▓рддрдХा рдоाрдирдиीрдп рди्рдпाрдпाрдзीрд╢рд╣рд░ू рд╣рд░िрдк्рд░рд╕ाрдж рд╢рд░्рдоा, рджिрд▓िрдкрдХुрдоाрд░ рдкौрдбेрд▓ рд░ рдЦिрд▓рд░ाрдЬ рд░ेрдЧ्рдоीрдХो рд╡िрд╢ेрд╖ рдЗрдЬрд▓ाрд╕рдмाрдЯ рдиेрдкाрд▓ рдЕрдзिрд░ाрдЬ्рдпрдХो рд╕ंрд╡िрдзाрди, реирежрекрен рдХो рдзाрд░ा реирей рддрдеा реорео(рез) рд░ (реи) рдмрдоोрдЬिрдо рдЫुрдЯ्рдЯा–рдЫुрдЯ्рдЯै рд░ूрдкрдоा рдкрд░ेрдХो рд░िрдЯ рдиिрд╡ेрджрди(рдпाрдЪिрдХा) рд╣рд░ूрдоा рдлैрд╕рд▓ा рднрдП । реирежремрем рд╕ाрд▓рдоा рдиेрдкाрд▓рдХा рдкूрд░्рд╡рдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ी рдкुрд╖्рдкрдХрдорд▓ рджाрд╣ाрд▓ ‘рдк्рд░рдЪрдг्рдб’ рд▓े рдкрдиि ‘рдЧ्рд░ेрдЯрд░ рдиेрдкाрд▓’рдХो рд▓ाрдЧि рдЖрд╡ाрдЬ рдЙрдаाрдПрдХो рдЫ । ‘рдмृрд╣рдд्рддрд░(рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’рдХो рдЕрднिрдпाрдирдоा рд╕ंрдЧрдаिрдд рд░ूрдкрдоा рдЖрдмрдж्рдз рдПрдХीрдХृрдд рдиेрдкाрд▓ рд░ाрд╖्рдЯिрдп рдоोрд░्рдЪा, рдиेрдкाрд▓ рдиेрд╕рдирд▓िрд╕्рдЯ рдл्рд░рди्рдЯ, рдиेрдкाрд▓ рднू–рднाрдЧ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдордЮ्рдЪ, рд░ाрд╖्рдЯ्рд░िрдп рдЬाрдЧрд░рдг рдкाрд░्рдЯी рдЖрджि ‘рдмृрд╣рдд्рддрд░(рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’рдХो рд▓ाрдЧि рдЕрднिрдпाрдирд░рдд рдЫрди् । рдЧ्рд░ेрдЯрд░ рдиेрдкाрд▓рдХा рдЕрднिрдпрди्рддाрд╣рд░ूрд▓े рдЧ्рд░ेрдЯрд░ рдиेрдкाрд▓рдХो рд╕рдо्рдмрди्рдзрдоा рдкुрд╕्рддрдХ–рдкुрд╕्рддिрдХा, рд╡ृрддрдЪिрдд्рд░(рдЛ।рдо्।), рдкрдд्рд░–рдкрдд्рд░िрдХा, рдХ्рдпрдЕрд╖्рдм िःрднрдорд╖्рдм (ँрдмрдЕрдн рдж्рдпрдпрдпрдк) рдЖрджिрдХो рдоाрдз्рдпрдордмाрдЯ рд╕рд░्рд╡рд╕ाрдзाрд░рдгрджेрдЦि рдХрд▓ीрд▓ा рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеीрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдкрдиि рд╕ुрд╕ूрдЪिрдд рдЧрд░ाрдЙँрджै рдЕрднिрдпाрдирд▓ाрдИ рд╡्рдпाрдкрдХ рдПрд╡ं рд╡िрд╕्рддाрд░िрдд рдЧрд░्рджै рд▓рдЧि рд░рд╣ेрдХो рдЫ । рд╕рди् резрепрелреж рдХा рднाрд░рдд–рдиेрдкाрд▓ рддрдеा рдм्рд░िрдЯेрди–рдиेрдкाрд▓рдмीрдЪ рднрдПрдХा рджुрд╡ै рд╕рди्рдзिрд╣рд░ूрдХो рдзाрд░ा– рео рдХो рдЖрдзाрд░рдоा рдмृрд╣рдд्рддрд░ (рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’ рдЕрд░्рдеाрдд рдЯिрд╕्рдЯाрджेрдЦि рдоेрдЪीрд╕рдо्рдо рддрдеा рдорд╣ाрдХाрд▓ीрджेрдЦि рд╕рддрд▓рдЬрд╕рдо्рдордХो рднूрднाрдЧрд╣рд░ूрд╕рд╣िрддрдХो рдиेрдкाрд▓рдХा рд▓ाрдЧि рдиेрдкाрд▓ीрд╣рд░ूрд▓े рд╕ंрдЧрдаिрдд рдЕрднिрдпाрди рдЪрд▓ाрдЙँрджा рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рд░ рдХाрдиूрдиी рд╣ुрдиे рд░ рд╕ोрд╣ी рд╕рди्рдзिрд╣рд░ूрдХो рдзाрд░ा– рео рдХै рдЖрдзाрд░рдоा рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИ рдЕрд░्рдеाрдд рдоेрдЪीрджेрдЦि рдорд╣ाрдХाрд▓ीрд╕рдо्рдордХो рднूрднाрдЧрд╣рд░ूрд╕рд╣िрддрдХो рдоुрдХ्рдд рддрд░ाрдИрдХा рд▓ाрдЧि рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рд╕ंрдЧрдаिрдд рдЕрднिрдпाрди рдЪрд▓ाрдЙँрджा рдХрд╕рд░ी рдЕрд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рд░ рдЧैрд░рдХाрдиूрдиी рд╣ुрдиे рд╣ो ? ‘рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИ’рдХो рд╕рди्рджрд░्рднрдоा рдЖрдо рдордзेрд╢ीрдоा рдПрдЙрдЯा рд╕рди्рдд्рд░ाрд╕ рднेрдЯिрди्рдЫ । рддрд░ाрдИ рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рд╣ुрдиुрдкрд░्рдЫ рднрди्рдиे рдоाрди्рдпрддा рд░ाрдЦ्рджा рд░ рдЖрд╡ाрдЬ рдЙрдаाрдЙँрджा рд╡िрдЦрдг्рдб рд░ рд╡िрдЦрдг्рдбрдХाрд░ी рджेрдЦ्рдиे рдд्рд░ाрд╕ рдордзेрд╢ी рд╕рдмै рдиेрддाрд╣рд░ू рдкрдиि рдЫрди् । рдд्рдпрд╕ैрд▓े рд╕ंрдХुрдЪिрдд рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд░ाрдЦ्рдиे рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рдЖрдл्рдиो рдордирдмाрдЯ рдд्рдпрд╕्рддो рдбрд░ рдирд╣рдЯाрдПрд╕рдо्рдо рд╕्рд╡ाрднिрдоाрдкूрд░्рд╡рдХ рдмाँрдЪ्рдиे рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдХो рдЕрднिрд▓ाрд╖ рдХрджाрдкि рдкूрд░्рдг рд╣ुрдиे рдЫैрди । ‘рддोрдХेрд▓ाрдК’ рджुрдИ рд╕рдп рдкрдЪाрд╕ рд╕ाрд▓рджेрдЦि рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╢ाрд╕рдирдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдеिрдпो । рд╕рди् резрепреирем рдоा рдм्рд░िрдЯिрд╢рд▓े рддोрдХेрд▓ाрдКрдХा рд╢ाрд╕рди рди्рдпूрдЬीрд▓ैрдг्рдбрд▓ाрдИ рд╕ुрдо्рдкि рджिрдП । рд╕рди् реирежрежрел рдХो рдЬुрд▓ाрдИрджेрдЦि рддोрдХेрд▓ाрдК рди्рдпूрдЬीрд▓ैрдг्рдбрдХो рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рд╢ाрд╕рдирдмाрдЯ рдоुрдХ्рдд рднрдП । рд╡िрд╢्рд╡рдоाрди рдЪिрдд्рд░рдоा резреи.реи рд╡рд░्рдЧрдХिрд▓ोрдоिрдЯрд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдлрд▓рдмाрд▓ा рдПрдЙрдЯा рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рдирдпाँ рдоुрд▓ुрдХрдХो рдЙрджрдп рднрдпो । рдм्рд░िрдЯिрд╢рд▓े рддोрдХेрд▓ाрдК рдЬрд╕्рддै рддрд░ाрдИрдХा рд╢ाрд╕рди рдкрдиि рдиेрдкाрд▓рд▓ाрдИ рд╕ुрдо्рдкिрдПрдХो рдЫ । рдд्рдпрд╕ैрд▓े рддोрдХेрд▓ाрдК рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рд╣ुрдиे рдЖрд▓ोрдХрдоा рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рдкрдиि рддрд░ाрдИрдХो рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рд▓ाрдИ рд╣ेрд░्рдиे рд░ рд╕ोрдЪ्рдиे рдмाрдиीрдХो рд╡िрдХाрд╕ рдЧрд░्рдиुрдкрд░्рдЫ । рдЖрдЬ рд╕्рдХрдЯрд▓्рдпाрдг्рдбрд▓े рд╕рдоेрдд рдЧ्рд░ेрдЯ рдм्рд░िрдЯेрдирдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд░рд╣рдиे рдХि рдирд░рд╣рдиे рднрди्рдиे рд╡िрд╖рдпрдоा рдЬрдирдордд рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдЧрд░्рдиे рддрдпाрд░ी рдЧрд░िрд░рд╣ेрдХो рд╕рди्рджрд░्рднрдоा рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рдкрдиि рд╡िрдЦрдг्рдб рд░ рд╡िрдЦрдг्рдбрдХाрд░ीрдХो рд╕рди्рдд्рд░ाрд╕ рдд्рдпाрдЧेрд░ рдоाрддृрднूрдоि рддрд░ाрдИ рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рдХा рд╡िрд╡िрдз рдкाрдЯाрд╣рд░ू рдХेрд▓ाрдЙрдиु рдмрдвी рдмुрдж्рдзिрдоाрдиीрдкूрд░्рдг рд╣ुрди्рдЫ । рд╣िрдЬो рдШाрдо рди рдЕрд╕्рддाрдЙрдиे рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдпрдмाрдЯ рднाрд░рдд рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рд╣ुँрджा рд╡िрдЦрдг्рдб рд░ рд╡िрдЦрдг्рдбрдХाрд░ी рдирд╣ुрдиे, рдЪीрдирд▓े рдм्рд░िрдЯेрдирдмाрдЯ рд╣рдЩрдХрдЩ рдоुрдХ्рдд рдЧрд░्рджा рд╡िрдЦрдг्рдб рд░ рд╡िрдЦрдг्рдбрдХाрд░ी рди рд╣ुрдиे, рдпोрдЧी рдирд░рд╣рд░िрдиाрде, рдкूрд░्рд╡рдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ी рдкुрд╖्рдкрдХрдорд▓ рджाрд╣ाрд▓ рдЬрд╕्рддा рдЙрдЪ्рдЪ рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдиेрдкाрд▓ीрд╣рд░ूрд▓े рднाрд░рдд рдЕрдзीрдирд╕्рдд рдЯिрд╕्рдЯाрджेрдЦि рдоेрдЪीрд╕рдо्рдо рд░ рдорд╣ाрдХाрд▓ीрджेрдЦि рд╕рддрд▓рдЬрд╕рдо्рдордХो рднूрднाрдЧрд╣рд░ूрд╕рд╣िрддрдХो ‘рд╡ृрд╣рдд्рддрд░(рдЧ्рд░ेрдЯрд░) рдиेрдкाрд▓’рдХो рдоाрди्рдпрддा рд░ाрдЦ्рджा рд░ рдЖрд╡ाрдЬ рдЙрдаाрдЙрджा рд╡िрдЦрдг्рдб рд░ рд╡िрдЦрдг्рдбрдХाрд░ी рдирд╣ुрдиे, рдд рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рдиेрдкाрд▓ рдЕрдзीрдирд╕्рдд рдоेрдЪीрджेрдЦि рдХाрд▓ीрд╕рдо्рдордХो рднूрднाрдЧрд╣рд░ूрд╕рд╣िрддрдХो ‘рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИ’рдХो рдоाрди्рдпрддा рд░ाрдЦ्рджा рд░ рдЖрд╡ाрдЬ рдЙрдаाрдЙँрджा рд╡िрдЦрдг्рдб рд░ рд╡िрдЦрдг्рдбрдХाрд░ी рдХрд╕рд░ी рд╣ुрдиे ? рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИрдХा рд▓ाрдЧि рдмрди्рджूрдХ рд╡ा рдмрдо рд╕рдоाрдЙрди рдЬрд░ूрд░ी рдЫैрди्, рди рдд рднूрдоिрдЧрдд рд╡ा рдиिрд░्рд╡ाрд╕िрдд рд╣ुрдиु рдиै рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдЫ । рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдкрдиि рдиेрдкाрд▓ी (рдкрд╣ाрдбी)рд╣рд░ू рд╕рд░рд╣ рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рд░ рдХाрдиूрдиी рдЕрдзिрдХाрд░рдХो рдЙрдкрдпोрдЧ рдЧрд░्рди рд╕рдХ्рдЫु рднрди्рдиे рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд░ рдЖँрдЯрдХो рд╡िрдХाрд╕ рдЧрд░्рди рдЦाँрдЪो рдЫ । рдпो рдмाрд▓рд╕ुрд▓рдн рдЫ । рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХो рд░ाрдЬрдиीрддिрд▓े рд░ाрдЬрдиीрддिрдХो рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓ाрдИ рдд्рдпрд╣ा рдкुрд░рдпाрдИ рджिрдпो рдЬрд╣ाू рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдмोрдзрдХो рд░ाрдЬрдиीрддिрдоा рд╣рд╕्рддрдХ्рд╖ेрдк рдЕрднिрдзрд░्рдо рд╣ुрди рдкुрдЧ्рдпो, рдХिрдирдХि рд░ाрдЬрдиीрддिрд▓े рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓ाрдИ рдЪрд▓ाрдЙूрджै рд░рд╣्рдпो рдд्рдпрд╕ैрд▓े рдЕрдм рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓े рд░ाрдЬрдиीрддिрд▓ाрдИ рдЪрд▓ाрдЙрдиु рдкрд░्рдЫ । рдпрд╕рдХा рд▓ाрдЧि рддрде्рдпрдХा рдбिрд▓рдоा рдЙрднिрдпрд░ рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓े рдЧрд░ेрдХा рдк्рд░ाрдоाрдгिрдХ рдЖрдзाрд░рдоा рдЫрд▓рдлрд▓ рдЧрд░ी рд╕рдд्рдпрдХा рдкрдХ्рд╖рдоा рдЙрднिрдиे рд╕ाрд╣рд╕ рд╕рдмैрд▓े рдЧрд░्рдиु рдкрд░рдпो ।
реж рдордзेрд╢рдоा рдпрддिрдзेрд░ै рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓ рд░ рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рд╣рд░ू рдЦुрд▓्рдиुрд▓ाрдИ рдХрд╕рд░ी рд╣ेрд░्рдиुрд╣ुрди्рдЫ ? рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдордзेрд╢рдоा рдиेрдкाрд▓ी рд╢ाрд╕рдирдХो рдХाрд░рдг рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ рд╕ाँрд╕्рдХृрддिрдХ рд╕्рддрд░рдоा рдд рднрдЯрдХाрд╡ рдЫ рдиै, рд╕ाрдеै рд░ाрдЬрдиीрддिрдХрд╕्рддрд░рдоा рдкрдиि рдЖрд░ाрдЬрдХрддा рдк्рд░рдзाрди рднрдЯрдХाрд╡ рдмрдврджै рдиै рдЧрдПрдХो рдЫ ।
реж рдордзेрд╢ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓ рд░ рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рд╣рд░ूрдХो рдоुрдж्рджाрдоा рдХрдд्рддिрдХो рднिрди्рдирддा рдЫ ? рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдордзेрд╢ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓рдХो рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг ः рдордзेрд╢ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓рд▓े рдордзेрд╢рд▓ाрдИ рдиेрдкाрд▓рдХै рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рдаाрди्рджрдЫрди् । рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢рд▓ाрдИ рдиेрдкाрд▓рдХो рдЖрди्рддрд░िрдХ рдЙрдкрдиिрд╡ेрд╢рдХो рд░ूрдкрдоा рджेрдЦ्рдЫрди् । рдЙрдиीрд╣рд░ू рдордзेрд╢рд▓ाрдИ рдиेрдкाрд▓рдХो рдПрдЙрдЯा рдк्рд░ाрди्рдд рдмрдиाрдЙрди рдЪाрд╣рди्рдЫрди् । рдорд╕्рд░्рдпा, рднैрдпा, рдзोрддि, рднाрд░рддीрдп рд╡ा рдЗрдг्рдбिрдпрди, рдиेрдкाрд▓ी рд╣ोрдЗрди рдордзिрд╕े рд╡ा рдорджिрд╕े рдЬрд╕्рддा рд╢рдм्рджрд╣рд░ू рдк्рд░рдпोрдЧ рдЧрд░ेрд░ рдЕрдкрдоाрдиिрдд, рдЕрдкрд╣ेрд▓िрдд рдЧрд░ेрдкрдиि рджोрд╕्рд░ो рджрд░्рдЬाрдХो рднрдПрдкрдиि рдЖрдлूрд▓ाрдИ рдиेрдкाрд▓ी рднрди्рди рд░ूрдЪाрдЙँрдЫ । рд╕ेрдиाрд▓рдЧाрдпрдд рд░ाрдЬ्рдпрдХो рд╕рдмै рдЕंрдЧрдоा рдордзेрд╢ीрдХो рд╕рд╣рднाрдЧिрддा рд╡ा рднाрдЧीрджाрд░ीрдХो рдпाрдЪрдиा рдЧрд░्рджै рд░рд╣рди्рдЫрди् । рдордзेрд╢ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓ рдЖрдЧाрдоी рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдХा рд▓ाрдЧि рдоाрдд्рд░ рд╕ोрдЪ्рджрдЫ । рдпिрдирдХा рдиेрддाрд╣рд░ूрдХो рдЬीрдЙрдоा рдордирдХो рдаाрдЙँ рдорддрдкрдд्рд░ рд░ рджिрдоाрдЧрдоा рдЬुрдЧाрдбрдХो рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдХेрд╣ि рдкрдиि рд╣ुँрджैрди । рдордзेрд╢ी рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓рдХो рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг ः рдордзेрд╢ рд░ рдордзेрд╢ीрдХो рд╡рд░्рддрдоाрдирдХो рд╕рдд्рдп–рддрде्рдпрд▓ाрдИ рдмुрдЭ्рди рд░ рднрд╡िрд╖्рдпрдХो рдпाрдд्рд░ा рд╕рдлрд▓ рдкाрд░्рдиे рдмाрдЯो рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдЧрд░्рди рд╕рдмрднрди्рджा рдкрд╣िрд▓े рд╣ाрдоीрд▓े рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓ाрдИ рд░ाрдо्рд░рд░ी рдХेрд▓ाрдЙрдиै рдкрд░्рдЫ । рднрдиिрди्рдЫ,–рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХो рдЬрдЧрдоाрдеि рдиै рд╡рд░्рддрдоाрдирдХो рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрди्рдЫ । рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХो рд╕рдо्рдмрди्рдз рдЕрддीрддрд╕ँрдЧ рдоाрдд्рд░ рдирднрдИ рд╡рд░्рддрдоाрди рд░ рднрд╡िрд╖्рдпрд╕ँрдЧ рдкрдиि рд░рд╣ेрдХो рд╣ुрди्рдЫ । рдЕрддीрддрдХो рдЧрд░्рднрдмाрдЯ рднрд╡िрд╖्рдпрдХा рд▓ाрдЧि рджृрд╖्рдЯि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрди्рдЫ । рдЕрддीрддрд▓ाрдИ рдЬाрдирдиु, рд╡рдд्рд░्рддрдоाрдирд▓ाрдИ рдкрд╣िрдЪाрди рдЧрд░्рдиु рд░ рднрд╡िрд╖्рдпрдХो рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा рдиै рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╣ो । рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдирдЬाрди्рдиेрд▓े рдЖрдкूmрд▓ाрд░्рдИ рдкрдиि рдЪिрди्рджैрдирди् рдЕрд░्рдеाрдд рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓े рдкрд╣िрдЪाрди рджिрди्рдЫ । рдиेрдкाрд▓рдХो рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХो рд╕िंрд╣ाрд╡рд▓ोрдХ рд╣ाрдоीрд▓ाрдИ рдмрддाрдЙँрдЫ рдХि рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢ рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕्рд╡ाрд░्рдердХा рдХाрд░рдг рдиेрдкाрд▓рд▓ाрдИ рд╣рд╕्рддाрди्рддрд░िрдд рднू–рднाрдЧ рд╣ो । рдЕрддः ‘рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢’ рдиेрдкाрд▓рдХो рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рд╣ोрдЗрди्, рдеिрдПрди् । рд╕рди् резрепрелреж, рдЬुрд▓ाрдИ рейрез рдХा рджिрди рднाрд░рдд–рдиेрдкाрд▓ рддрдеा резрепрелреж,рдЕрдХ्рдЯुрдмрд░ рейреж рдХा рджिрди рдм्рд░िрдЯेрди–рдиेрдкाрд▓ рдмीрдЪ рднрдПрдХो рджुрд╡ै рд╕рди्рдзिрдХो рдзाрд░ा рдЖрдардХो рдЖрдзाрд░рдоा рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢рдоाрдеि рдиेрдкाрд▓рдХो рдЕрдзीрдирддा рдкूрд░्рдгрддः рдЕрдирдзिрдХृрдд рд╣ो । рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢рдХो рд╡рд╕्рддुрд╕्рдеिрддि рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢ рд╣ो । рдЕрддः рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢ рдиेрдкाрд▓рдХो рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢ी рд╢ाрд╕рдирдХो рд╢िрдХाрд░ рднрдПрдХो рдЕрд╡рд╕्рдеा рджेрдЦिрди्рдЫ । рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢рдХा рдоूрд▓ рдиिрд╡ाрд╕ी (рдордзेрд╢ी)рд╣рд░ू рднाрд░рддीрдпрдоूрд▓рдХा рд╣ोрдЗрдирди् рд░ рдиेрдкाрд▓ी рдиाрдЧрд░िрдХ рдкрдиि рд╣ोрдЗрдирди् । рдордзेрд╢ी рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рджрд▓ рднाрд╡िрдкुрд╕्рддाрдХो рд▓ाрдЧि рдоाрдд्рд░ рд╕ोрдЪ्рджрдЫ, рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирдХा рд▓ाрдЧि рд╣ोрдЗрди । рдпрд╕рд░ी рдордзेрд╢ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓ рд░ рдордзेрд╢ी рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓рдХो рдоुрдж्рджाрдоा рдаूрд▓ो рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдоुрдж्рд░рдХो рджुрдИ рдХिрдиाрд░ाрдХो рднिрди्рдирддा рдЫ ।
реж рдордзेрд╢рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓ рд░ рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рдмीрдЪ рд╕рд╣рдХाрд░्рдп рд╡ा рдХाрд░्рдпрдЧрдд рдПрдХрддा рд╣ुрдиे рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдЫ рдХि рдЫैрди ?рдЧोрдЗрдд рдЬी : рд╕ाрдоाрдЬिрдХ, рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХрд▓рдЧाрдпрдд рдзेрд░ै рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓ рд░ рдордзेрд╢рдХा рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рдмीрдЪ рд╕рд╣рдХाрд░्рдп рд╡ा рдХाрд░्рдпрдЧрдд рдПрдХрддा рд╣ुрдиे рдаूрд▓ो рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдЫ । рддрд░, рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рдЪрд░рдо рд╕рдд्рддाрд▓िрдк्рд╕ाрдХा рдХाрд░рдг рдЧैрд░рдордзेрд╢(рдиेрдкाрд▓)рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ू рд╕ँрдЧ–рд╕ँрдЧै рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рдоाрдеि рдЕрди्рдпाрдп, рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ рд░ рднेрджрднाрд╡ рдЧрд░्рджै рдЖрдПрдХा рдЫрди् । рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓ рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рд▓े рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рдХो рдиाрдордоा рдордзेрд╢рдХा рд╣рдЬाрд░ौं рдпुрд╡ाрд▓ाрдИ рдЭुрдаा рдоुрдж्рджाрдоा рдлрд╕ाрдПрдХो рдЫ । рдордзेрд╢ी рдпुрд╡ाрд╣рд░ूрдж्рд╡ाрд░ा рдХाрд░ाрдЧाрд░рд╣рд░ू рднрд░िрдПрдХा рдЫрди्, рд╕ाрдеै рджिрди рджिрдиै рдмрди्рдж рдЧрд░्рдиे рдХ्рд░рдо рдЬाрд░ी рдиै рдЫ । рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрд▓े рдЖрдл्рдиो реиреи рдмुँрджे рд░ рео рдмुँрджे рд╕рдо्рдЭौрддा рдХाрд░्рдпाрди्рд╡рдпрди рдЧрд░ाрдЙрди рдирд╕рдХे рдкрдиि рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рд╕ँрдЧ рд╡ाрд░्рддा рдЧрд░्рдиे рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдХो рд╣рд░ेрдХ рдЯोрд▓ीрдХो рд╕рджрд╕्рдп рдмрдиे । рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдХो рд╣рд░ेрдХ рд╡ाрд░्рддा рдЯोрд▓ीрд▓े рдордзेрд╢ी рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рд▓ाрдИ рд╡ाрд░्рддाрдХा рд▓ाрдЧि рдЖрдорди्рдд्рд░рдг рдЧрд░ी рд╡ाрд░्рддा рдЧрд░ेрдХो рд╣ो । рд╡ाрд░्рддाрдкрдЫि рди рдд рдоुрдж्рджा рдлिрд░्рддा, рди рдмрди्рджीрд▓ाрдИ рдиै рд░िрд╣ा рдЧрд░े । рддрд░, рд╡िрдЧрддрдоा рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдХो рд╡ाрд░्рддा рдЯोрд▓ीрд▓े рдиेрдХрдкा(рдоाрдУрд╡ाрджी)рд╕ँрдЧ рддीрди рдкрдЯрдХ рд╡ाрд░्рддा рдЧ¥рдпो । рд░, рддिрдиै рдкрдЯрдХ рдоुрдж्рджा рдлिрддा рд▓िрдпो рд░ рдмрди्рджी рд░िрд╣ा рдЧрд░рдпो । рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рд▓े рдордзेрд╢рдХा рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рдоूрд╣рд╕ँрдЧ рдЧрд░ेрдХो рднेрджрднाрд╡рдХो рдиैрддिрдХ рдЬिрдо्рдоेрд╡ाрд░ рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ू рдкрдиि рд╣ुрди् । рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╡िрдж्рд░ोрд╣ीрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдиिрдпрди्рдд्рд░рдг рдЧрд░्рдиे рдиाрдордоा рдордзेрд╢рдоा рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдпोрдЬрдиा рд▓्рдпाрдЗрдпो । рдпрд╕рдХो рдЖрдбрдоा рднрд╡िрд╖्рдпрдХा рд╣ोрдирд╣ाрд░ рд╕рдпौं рдордзेрд╢ी рд╕рдкूрддрдХो рдХाрдпрд░рддाрдкूрд░्рдг рдЧैрд░рди्рдпाрдпिрдХ рд╣рдд्рдпाрдХो рд╢्рд░ृрдЩ्рдЧрдЦрд▓ा рдЪрд▓ाрдП । рдЧैрд░рдХाрдиुрдиी рдмрди्рджी рд░ рдЧैрд░рди्рдпाрдпिрдХ рд╣рдд्рдпाрд╣рд░ूрдХो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╕ंрдШрд▓े рдк्рд░рддिрд╡ेрджрди рдиै рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдЧрд░िрдПрдХो рдЫ । рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╕ंрдШीрдп рдоाрдирд╡ рдЕрдзिрдХाрд░ рдкрд░िрд╖рдж्рдХो рд╡िрд╢्рд╡рд╡्рдпाрдкी рдЖрд╡рдзिрдХ рд╕рдоीрдХ्рд╖ा (рдпूрдкीрдЖрд░) рдоा рдиेрдкाрд▓рдХो рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдЧрд░्рди рдЬрдиेрднा рдкुрдЧेрдХी рдЙрдкрдк्рд░рдзाрди рддрдеा рдкрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдорди्рдд्рд░ी рд╕ुрдЬाрддा рдХोрдЗрд░ाрд▓ाрд▓ाрдИ рддрд░ाрдИрдоा рдЧैрд░рди्рдпाрдпिрдХ рд╣рдд्рдпा рдХिрди рднрдпो ? рджोрд╖ीрдоाрдеि рдХाрд░рд╡ाрд╣ी рдХिрди рднрдПрди ? рдк्рд░рд╢्рдирдХो рд╕ाрдордиा рдЧрд░्рдиुрдк¥рдпो । рддрд░ाрдИрдоा рдиेрдкाрд▓ी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдмрд▓рдж्рд╡ाрд░ा рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ाрдмрдж्рдз рдЧैрд░рди्рдпाрдпीрдХ рд╣рдд्рдпा рднрдЗрд░рд╣ेрдХो рдЬ्рдЮाрдкрди–рдкрдд्рд░ рдоाрдирд╡ рдЕрдзिрдХाрд░рдХрд░्рдоीрд╣рд░ूрд▓े рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рд▓ाрдИ рдмुрднाрдПрдХो рдЫ । рдиेрдкाрд▓ी рд╕рдд्рддाрдХो рджाрд╕ाрдиुрджाрд╕ рднрдПрд░ рдкрд╣िрд▓ो рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕рднाрдХाрд▓рдоा рдордзेрд╢ीрдХो рднाрдЧ्рдп рд░ рднрд╡िрд╖्рдпрдХो рд╢िрдХाрд░ рдЦेрд▓ेрд░ рдХुрдиाрдо рд░ рдХाрд▓ाрджाрдо рдХрдоाрдПрдХा рд╢िрдХाрд░ीрд╣рд░ू рдмीрдЪ рд╕рд╣рдЬ рдПрдХीрдХрд░рдг рд╡ा рд╕рд╣рдХाрд░्рдп, рдХाрд░्рдпрдЧрдд рдПрдХрддा рд╕рдо्рднрд╡ рдЫैрди рднрди्рдиे рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕ंрдЧрдардирд╣рд░ूрд╕ँрдЧ рдХे рдХो рд╕рдо्рднाрд╡рдиा । рдпрд╕्рддो рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдоा рдордзेрд╢ी рджрд▓рд╣рд░ूрдмाрдЯ рдордзेрд╢рд▓ाрдИ рдЬोрдЧाрдЙрдиु рдкрд░्рдЫ, рдордзेрд╢ी рдЖрдлै рдиेрдкाрд▓ी(рдкрд╣ाрдбी) рд╕ँрдЧ рд▓рдб्рди рд╕рдХ्рдЫ । рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рдХो рджрдорди рд░ рдиेрдХрдкा(рдоाрдУрд╡ाрджी) рдХो рджंрднрд╡िрд░ूрдж्рдз реирежремрей рдХो рдоाрдШ рдорд╣िрдиाрдХो рдХрда्рдпाрдЩ्рдЧ्рд░िрджो рдЬाрдбोрдоा рдиांрдЧो рдЦुрдЯ्рдЯा, рдзोрддी, рдЧंрдЬी рд░ рдХुрдордоा рдПрдХрд╕рд░ो рд▓ुрдЧा рднिрд░ेрд░ рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рдЖрдл्рдиो рдЫाрддिрдоा ‘рдордзेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░’ рд▓ेрдЦेрд░ ‘рдЬрдп рдордзेрд╢’ рдХा рдиाрд░ा рдШрди्рдХाрдЙँрджै рд▓ाрдаी, рдлрда्рдаा, рднाрд▓ा рдлрд░рд╕ा, рдЧ्рд░ाрд╕ा, рддрд░рд╡ाрд░ рдЖрджि рдкрд░рдо्рдкрд░ाрдЧрдд рдШрд░ेрд▓ु рд╣рддिрдпाрд░рд╣рд░ू рд▓िрдПрд░ рдЖрди्рджोрд▓िрдд рднрдП । рдЖрд╣्рд╡ाрди рдПрд╡ं рдиेрддृрдд्рд╡ рдЧрд░्рдиे рдлोрд░рдо рдиेрдкाрд▓рд▓े рдЖрди्рджोрд▓рди рдЕрд╣िंрд╕рдХ рд░рд╣ेрди рднрдиे рд╕्рд╡ाрдоीрдд्рд╡ рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдЧрд░े । рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдХो рдоुрдХ्рддिрдХा рд▓ाрдЧि рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрдХै рдЕрдЧुрд╡ाрдЗрдоा рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рдЬाрд░ी рд░ाрдЦे, рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдиेрддृрдд्рд╡ рд░ рджрд▓рдХो рдЕрднाрд╡рд▓े рдлрд░рдХ рдкाрд░ेрди । рдкрдЪाрд╕рднрди्рджा рдмрдвी рд╡ीрд░рдордзेрд╢ी рд╕рдкुрддрд╣рд░ू рдЬीрд╡рдирдХो рдЖрд╣ुрддि рджिрдПрд░, рд╕рдпौं рдЬрдиा рдШाрдЗрддे рднрдПрд░ рдкрдиि рдордзेрд╢рдоा рдардбिрдПрдХा рдиेрдкाрд▓ी рд╢рд╣ीрджрд╣рд░ू, рд░ाрдЬाрд╣рд░ू, рдиेрддाрд╣рд░ू, рдХрд╡िрд╣рд░ूрдХा рд╢ाрд▓िрдХрд╣рд░ू рдвाрд▓े । рдордзेрд╢рдХा рдХाрд░्рдпाрд▓рдпрд╣рд░ूрдХो рдиाрдордкрдЯрдоा ‘рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░’ рд▓ेрдЦेрдХो рдаाрдЙँрдоा рдиेрдкाрд▓ рдкोрддेрд░ ‘рдордзेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░’ рд▓ेрдЦेрд░ рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рдордзेрд╢рдХा рд▓ाрдЧि рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖рдХो рд╕рди्рджेрд╢ рджिрдПрдХो рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╕рдмैрдХो рд╕ाрдоू рдЫँрджैрдЫ ।
реж рдЕрди्рдд्рдпрдоा, рдордзेрд╢ рдЖрди्рджोрд▓рдирдкрдЫि рдордзेрд╢рд▓े рдХे–рдХे рдкाрдпो ? рдХिрди рдкाрдПрди ?
рдЧोрдЗрдд рдЬी : рдордзेрд╢ рдорд╣ाрд╡िрдж्рд░ोрд╣рдХो рдпрддि рд╡्рдпाрдкрдХ рд░ рдЧрд╣िрд░ो рдк्рд░рднाрд╡ рдкрд░िрдпो рдХि рдЧैрд░рдордзेрд╢(рдиेрдкाрд▓)рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ू рдиेрдкाрд▓ी рдХांрдЧ्рд░ेрд╕, рдиेрдХрдкा(рдПрдоाрд▓े), рд░ाрдк्рд░рдкा рдЖрджिрд▓ाрдИ рдЫाрдбेрд░ рдордзेрд╢ी рдкрд╣िрдЪाрдирдХा рдкрдХ्рд╖рдоा рдЙрднिрди рддрд░ाрдИ–рдордзेрд╢ рд▓ोрдХрддाрди्рдд्рд░िрдХ рдкाрд░्рдЯीрдХा рд╕्рдеाрдкрдиा рднрдпो । рддрдорд▓ोрдкा, рдиेрд╕рдкा рд░ рдлोрд░рдо рдиेрдкाрд▓рд╕рд╣िрддрдХो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд▓ोрдХрддाрди्рдд्рд░िрдХ рдордзेрд╢ी рдоोрд░्рдЪाрд▓े рдЖрди्рджोрд▓рдирдХै рджौрд░ाрди рдиेрдкाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░рд╕ँрдЧ рео рдмुँрджे рд╕рдо्рдЭौрддा рдЧ¥рдпो । рдпрд╕рдХो рдкрд░िрдгाрдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рдордзेрд╢рдоा рдердкिрдПрдХो рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░рд▓े рдордзेрд╢рдХो рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдоा рдмрдвाрдП । рд╕ंрд╡िрдзाрдирд╕рднाрдоा рдкрд╣िрд▓ो, рджोрд╕्рд░ो рд░ рддेрд╕्рд░ो рджрд▓ рдПрдиेрдХрдкा(рдоाрдУрд╡ाрджी), рдиेрдкाрд▓ी рдХांрдЧ्рд░ेрд╕ рд░ рдиेрдХрдкा(рдПрдоाрд▓े)рд▓े рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдкрджрдХो рдЙрдо्рдоेрджрд╡ाрд░ рдордзेрд╢ीрд▓ाрдИ рдмрдиाрдП । рдиेрдкाрд▓рдоा рдк्рд░рдердо рдиाрдЧрд░िрдХрдХा рд╕рдо्рдоाрди рдк्рд░рдердо рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рд░ рджोрд╕्рд░ो рдиाрдЧрд░िрдХрдХा рд╕рдо्рдоाрди рдк्рд░рдердо рдЙрдкрд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдордзेрд╢ीрд▓ाрдИ рдк्рд░ाрдк्рдд рднрдпो । рдордзेрд╢ीрд▓े рдЙрдкрдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ी рд▓рдЧाрдпрдд рдкाрд▓ो рдкाрд▓ो рдЧрд░ी рд╕рдмै рдорди्рдд्рд░ाрд▓рдпрдХा рдЬिрдо्рдоा рдкाрдП । рдиेрдкाрд▓ीрднрди्рджा рдмрдвी рд╕ंрдЦ्рдпाрдоा рекрем рдЬрдиाрдоा реирен рдЬрдиा рдордзेрд╢ी рдорди्рдд्рд░ी рднрдП । рдЗрддिрд╣ाрд╕рдоा рдкрд╣िрд▓ो рдкрд▓्рдЯ рдХाрдардоाрдбौंрдХो рдЦुрд▓ाрдоंрдЪрдоा рдордзेрд╢ीрд╣рд░ूрд▓े рд╕рднा рдЧрд░्рди рдкाрдП । рдХिрди рдкाрдПрдирдХा рдХाрд░рдгрд╣рд░ूрдоा рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдг рдпो рд╣ो рдХि рдПрдЙрдЯै рдЙрдж्рджेрд╢्рдп ‘рдордзेрд╢ рдк्рд░рджेрд╢’рдХो рд▓ाрдЧि рдордзेрд╢ीрд╣рд░ू рдХुрдиै рдПрдХрдХो рдиेрддृрдд्рд╡рдоा рд╕ंрдЧрдаिрдд рд╣ुрди рдирд╕рдХ्рдиु рд╣ो । рдордзेрд╢ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рджрд▓рд╣рд░ूрдХो рд╕рдд्рддा рд░ рд╕рдо्рдкрддिрдХो рд╕्рд╡ाрд░्рде рднाрд╡рдиा рдпрддि рдк्рд░рд╡рд▓ рднрдЗрд╕рдХेрдХो рдЫ рдХि рдпिрдиीрд╣рд░ू рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╣िрддрд╣рд░ूрдХा рд▓ाрдЧि рдордзेрд╢ рд░ рдордзेрд╢ीрдХो рд╣िрддрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдмрд▓िрджाрди рдЧрд░िрджिрди्рдЫрди् ।
(Source: Madheshvani)
Articles by Jai Krishna Goit :
History of Terai in Nepal